Techniki świetlne

Techniki świetlne - źródła światła wykorzystywane w oświetleniu kościołów.

Do niedawna oświetlenie kościelne opierało się głównie na żyrandolach w nawie głównej oraz kinkietach w pozostałych obszarach, które często bywa uzupełnione oprawami halogenowymi dużej mocy (czyli o dużym zużyciu prądu). Efekt końcowy takiego zestawienia to często obszary cienia, nierównomierne rozłożenie światła oraz efekt olśnienia w prezbiterium. Wykorzystanie halogenów o dużej mocy powoduje znaczne różnice natężenia oświetlenia w kościele i niewiele ma wspólnego z budowaniem za pomocą światła odpowiedniego dla miejsc kultu nastroju. Konieczność budowania tego nastroju skupienia i oderwania myśli od codzienności wymaga łączenia różnych technik świetlnych i różnorodnych źródeł światła czyli wymaga połączenia oświetlenia głównego ze światłem akcentującym. Nie można przy tym zapominać o zdarzeniach wpisanych w życie każdego kościoła jak śluby, chrzciny i komunie, które również wymagają odpowiedniej oprawy świetlnej.

 

Krótki przewodnik po oświetleniu kościołów

Wprowadzenie:

Projektowanie oświetlenia kościoła wymaga zarówno artystycznego zmysłu, jak i wiedzy technicznej. Aby osiągnąć pomyślny wynik, konieczne jest skorzystanie z porad specjalistów, najlepiej niezależnego konsultanta o odpowiednim doświadczeniu. Nowoczesne lampy z efektywnym sterowaniem, wykorzystujące tylko niezbędną ilość światła, znacznie zmniejszą zużycie energii. Niniejsza nota informacyjna ma na celu przedstawić ogólny przegląd technologii, wskazać cele, które można osiągnąć dzięki systemowi oświetlenia oraz omówić podstawowe zasady dotyczące jego wpływu na budynek kościoła.

Co to jest dobry projekt oświetlenia?

Oświetlenie w kościele może mieć pozytywny lub negatywny wpływ na wrażenia osób przebywających w budynku. Jednocześnie energia zużywana do zasilania systemu oświetlenia przyczynia się do śladu węglowego kościoła, dlatego system i jego elementy powinny być energooszczędne. Skuteczny projekt umożliwi użytkownikom między innymi:

 swobodne widzenie i poruszanie się
 czytanie lekcji / wyświetlanych słów i obrazów
 widzenie innych - Duchowny, ewentualny chór i zgromadzenie wiernych
 docenienie i zrozumienie przestrzennych walorów budynku, detali architektonicznych i punktów zainteresowania (malowidła ścienne, dzieła sztuki, stolarka, tkaniny, pomniki, detale rzeźbiarskie, architektura)
 wzbogacenie liturgii
 łatwe unikanie zagrożeń wokół budynku (schody, pochyłości itp.)
 uświetnianie wydarzeń specjalnych, takich jak koncerty.

Oświetlenie może również tworzyć dramatyczne efekty, budować atmosferę i podkreślać architektoniczne cechy budynku. Sterowanie światłem powinno być proste w obsłudze i zapewniać jego wykorzystywanie wyłącznie wtedy i tam, gdzie jest potrzebne. Dobrze zaprojektowany system oświetlenia uwzględni wszystkie powyższe punkty.

Projekt planu oświetlenia

Rozważając projekt oświetlenia, kluczowe jest, aby w pierwszej kolejności jasno określić powody zmian, swoje potrzeby i cele, które chcą osiągnąć. Umożliwi im to owocną współpracę z architektem i wszelkimi konsultantami specjalistycznymi. Wskazane jest włączenie specjalistycznego konsultanta ds. oświetlenia na najwcześniejszych etapach konsultacji. Konsultant doradzi na podstawie szerokiej gamy produktów oświetleniowych.

Dobrze jest przygotować szczegółowy opis dla konsultanta, uwzględniający następujące kwestie:

 Zrozumienie wpływu światła naturalnego na wnętrze budynku w ciągu dnia i roku.
 Analiza sposobu użytkowania budynku, w tym regularnych i specjalnych nabożeństw oraz zajęć w ciągu tygodnia, a także ścieżek poruszania się po budynku.
 Identyfikacja obszarów trudnych do nawigacji, takich jak schody, wieże czy krypty oraz obszarów o specjalnych funkcjach, takich jak zakrystie czy kuchnie.
 Wykorzystanie okazji do zwiększenia efektywności energetycznej jako skutecznego kroku w kierunku neutralności węglowej.
 Rozważenie, czy chcesz kontrolować efekty świetlne: może to być możliwość ściemniania w razie potrzeby, zastosowanie obszarów „strefowych” lub posiadanie „wstępnie ustawionych” ustawień dla regularnych wydarzeń.
 Zastanów się, czy chcesz podkreślić szczególne elementy (architektura, elementy wyposażenia). Należy pamiętać, że do oświetlenia wrażliwych obiektów, takich jak malowidła ścienne, potrzebna będzie specjalistyczna porada.
 Rozważ rodzaj i lokalizację prowadzenia kabli, które nie tylko powinny być ukryte (można to zrobić za pomocą odpowiedniego rodzaju kabli i obudów), ale także nie mogą powodować żadnych uszkodzeń konstrukcji.
 Upewnij się, że oświetlenie nie jest tak ustawione, aby powodowało przeszkadzający lub rozpraszający blask.
 Zastanów się, jak będzie zarządzane naprawą i konserwacją opraw oświetleniowych.
 Rozważ ponowne wykorzystanie istniejących opraw oświetleniowych, które mają historyczne połączenie z kościołem.

 

Ponieważ nie zawsze zależy nam na eksponowaniu lamp (zwłaszcza we wnętrzach zabytkowych) otrzymanie odpowiednich parametrów światła jest możliwe przez użycie nowoczesnych źródeł światła, które charakteryzuje duża efektywność oraz niewielkie rozmiary i zużycie prądu.

Oferujemy liczne oprawy przeznaczone do źródeł halogenowych (12V czyli niskonapięciowych) oraz źródeł metalohalogenkowe (metahalogenowe od 35W do 150W). Uzupełnienie tej oferty to źródła zintegrowane z odbłyśnikiem, który w zależności od rodzaju umożliwia rozsył światła pod odpowiednim kątem (od skupionej wiązki światła 15stopni do szerokiego rozsyłu 45st)

 

Do oświetlenia prezbiterium i absydy, wykorzystywanych na potrzeby liturgiczne optymalnym rozwiązaniem są naświetlacze na źródła metalohalogene o barwie ciepłej, wykorzystujące różne odbłyśniki.

W nawach bocznych, transepcie oraz kaplicach gdzie chcemy doświetlać rzeźby, obrazy, elementy architektoniczne, szczególnie przydatne będą naświetlacze na źródła halogenowe (12V, moc 20W do 75W, sporadycznie 100W)

Większe powierzchnie jak np. znacznych rozmiarów elementy architektoniczne (sufity, kapliczki, przewieszenia) można eksponować poprzez użycie opraw na energooszczędne źródła liniowe (świetlówki) T5 i T8 oraz zamienniki oparte o LED.

 

Posiadamy w ofercie liczne oprawy oświetleniowe na energooszczędne i trwałe źródła światła jak świetlówki kompaktowe (zintegrowane i niezintegrowane) . Są one idealne do zastowania w kruchcie. Dodatkowo najprostszym krokiem do obniżenia rachunków za energię jest wymiana w posiadanych żyrandolach czy kinkietach tradycyjnych żarówek na świetlówki kompaktowe czy diody LED.